De duim is de vinger die aan de zijkant/binnenzijde van je hand zit. Het is de kortste vinger en voor iedereen een vanzelfsprekend lichaamsdeel. Je kunt niet zonder duim. Elke keer wanneer je iets oppakt gebruik je de duim. Blader door een boek zonder je duim en je zult zien dat dit niet mogelijk is. Ook de pincetgreep wordt gedaan met de duim.
Alle vingers hebben drie kootjes, behalve de duim. Deze heeft er twee. Dit onderdeel van de hand is voorzien van een zadelgewricht en in staat in meerdere richtingen te bewegen. Tevens is de duim opponeerbaar. Dat wil zeggen dat je met het puntje van de duim de andere punten (vingertoppen) van je vingers kunt aanraken. Primaten, waaronder ook de mens, zijn tot deze beweging in staat.
Krachtgreep
De duim heeft zich in honderdduizenden jaren ontwikkeld tot een instrument waar je zowel een krachtgreep als een precisiegreep mee kunt uitvoeren. Voor de jagende mens in het verleden was de krachtgreep natuurlijk van groot belang. Met een krachtige duim kan gemakkelijk een speer worden geworpen. De precisiegreep is ontwikkeld om bepaalde voorwerpen te maken. Zonder een goed ontwikkelde duim zijn deze toepassingen niet te doen.
Symboliek en de duim
De duim kan in ons dagelijks leven gebruikt worden om symbolisch iets aan te geven. Denk daarbij aan een opgestoken duim. Dit betekent dat iets oké is. De duim daarentegen naar beneden bewegen geeft aan dat iets niet in orde is…
Het bekende ringteken maak je door de top van de duim een rondje te maken met de top van de wijsvinger. Dit betekent dat iets prima in orde is!
Hang loose is het teken wat gebruikt wordt om o.a iemand te groeten. Duim en pink wijzen omhoog, terwijl de middelste drie vingers naar binnen zijn gevouwen.
Duimen en sport
Blessures duim
De duim kan tijdens bepaalde sporten worden overbelast of nog erger een echte blessure oplopen. Vooral balsporten kunnen bij het vangen en bewegen geblesseerd raken. Het duimgewricht heeft dan ook een bijzondere beweeglijkheid. Door de plek die de duim inneemt en door de samenwerking met de vingers wordt de grijpfunctie uitgevoerd. Vooral bij balsport en skiën loop je risico om geblesseerd te raken aan dit belangrijke onderdeel van je handen.
Slijtage
De duim hoeft niet alleen geblesseerd te raken tijdens sporten maar kan ook door slijtage niet meer goed functioneren. Slijtage of artrose is pijnlijk en aan het gewricht van de duim komt bij de hand de meeste slijtage voor. Het gewricht kan worden aangetast. Dit is het gewrichtje tussen pols en het vlezige gedeelte van de duim.
De oudere mens
Vooral mensen die een eindje in de 50 zijn kunnen last krijgen van slijtage van het duimgewricht. Het wordt lastiger om iets op te pakken of op te vangen. Tijdens de slijtage zal het ene bot tegen het andere bewegen wat pijn veroorzaakt. De functie van de duim wordt dan beperkter. Dit zal vooral bij dagelijks gebruik te merken zijn.
Vrouwen die hypermobiele gewrichten hebben zullen sneller last krijgen van slijtage. Gewrichtsbanden zijn meestal opgerekt. Vrouwen hebben zes maal meer kans op artrose in het duimgewricht, dan mannen. Ook kunnen bepaalde vormen van reuma slijtage aan de duimen veroorzaken.
Symptomen
Bij zowel de sporter met een duimblessure door verkeerd vangen van een bal o.i.d. en de oudere personen waar het slijtageproces al een poosje bezig is, kan het aangedane gebied rondom de duim pijn en/of erg gevoelig zijn. Zwelling kan zorgen voor een afwijkende stand ten opzichte van de pols. Het wordt supermoeilijk om een deurknop om te draaien, een potje te openen of met je vingers te knippen. Ook schrijven kan zorgen voor meer pijn.
Herstellen met duimbrace
Wanneer je klachten hebt in het middelste duimgewricht dan is er meestal sprake van een skiduim. Banden in en rondom het duimgewricht kunnen beter herstellen wanneer er een duimbrace wordt gedragen. Bewegingsvrijheid wordt door een brace beperkt. Daardoor zal een sneller herstel optreden. Er zijn speciale braces voor de duim die kunnen worden gedragen tijdens het sporten. Verkrijgbaar voor de linker maar ook voor de rechterduim.
Duimblessure voorkomen
De duimbrace ondersteunt het gewricht en begeleidt bewegingen. De pijn zal worden verlicht. Een duimbrace is tevens geschikt om te voorkomen dat je blessures oploopt. Bij bepaalde sporten is een blessure van de duim snel een feit. De skiduim is daar een goed voorbeeld van.
Artrose duim
Artrose is praktisch niet te voorkomen. De ene persoon heeft er eerder en vaker last van dan de ander. Het is beslist geen ouderdomskwaaltje. Jonge mensen kunnen ook behept zijn met dit probleem. Duimartrose herken je door de diepe pijn aan de basis van de duim. Pijn verergert tijdens activiteiten. Vooral bij knijpen en openen van verpakkingen.
Het aanbrengen van een duimbrace
Is zeer gemakkelijk. Wordt verkocht in de vorm van een handschoen en kan met het juiste gebruik van het klittenband strak worden getrokken. Een brace mag niet verschuiven en moet stevig zitten. Met stevig zitten wordt natuurlijk niet bedoeld dat je hand blauw verkleurt. Er mag geen tintelend of doof gevoel optreden. Verschuift de brace, trek deze dan iets strakker aan.
Om de functie van de duim te verbeteren kunnen een paar oefeningetjes misschien helpen.
- Wanneer je de spreidoefening doet, open je je hand alsof je iets groots wilt pakken. 5 Seconden vasthouden en herhalen.
- De liftersoefening, deze gaat als volgt: laat je duim op je gebogen vingers rusten en beweeg de duim omhoog. Houd 5 seconden vast. Herhaal dit een aantal keren.
- Hand plat op de tafel leggen en de duim van de wijsvinger af bewegen. Ook deze oefening 5 secondes vasthouden.
- Vingers ineen vouwen en rondjes met de duimen draaien. De aangedane duim dient het grootste rondje te draaien.
- Probeer met je duimtop al je vingertoppen aan te raken. Beginnen met de wijsvinger…
- De aangedane duim net onder het topje vastpakken met je andere hand. Buig nu het topje voorzichtig naar beneden